مجموعه کتابها و رساله های اهل حق که در قرن هشتم هجری قمری نوشته شده است ? (سرانجام) نامیده میشود. سرانجام دارای شش بخش یا جزء است به نامهای: (دوره هفتوانه ) ? ( بارگه بارگه ) ? ( گلیم وکول ) ? (دوره چهلتن ) ?(دوره عابدین ) ? ( خرده سرانجام) .

بخشهای سرانجام از حیث مطالب با همدیگر فرق دارد. "دوره هفتوانه" غالبا از قربانی و ادعیه و گشت و گذارهای ارواح در هفت طبقات آسمان و خلقت فرشتگان و برگزاری جمها در روز ازل ترکیب یافته است.

"بارگه بارگه" درباره فرود آمدن بارگاههای ذات احدیت الهی در زمانهای بس کهن در سرزمینهای گوناگون ایران و جهان وهمچنین درباره گردش ارواح فرشتگان در پیکره پیغمبران و پادشاهان و بزرگان و سرداران ایران میباشد.(تناسخ یکی از اصول فرقه اهل حق می باشد) این بخش از سرانجام را هفتاد و دو پیر سروده اند که هر بند آن مستقل و بدیع است و هر کدام به طرز و شیوه مخصوصی سروده شده و در هریک فکر مخصوصی غلبه دارد ودر اشعار مذبور به نامداران و بزرگان و قهرمانان تاریخی و افسانه ای اهل حق که بعضا وجود خارجی نداشته اند اشاره شده است.

"گلیم و کول" که به معنی گلیم بر دوش و پشمینه پوش است ?مطالب آن درباره ریاضتها و مجاهدتهای پیر بنیامین در یمن است که مدتی را پشمینه پوشیده ودر یمن به سقائی پرداخته? و سپس با عده ای از یارانش سوار کشتی شده و از دریای اسکندریه گذشته و ناگهان باد وزیدن گرفته ودریا متلاطم و طوفانی گشته و مسافرین کشتی چند روز را در سختی و گرسنگی گذرانده اند تا پیر بنیامین با حق تعالی راز ونیاز کرده و سرانجام دعای وی در نزد پروردگار مستجاب شده و همگی از طوفان نجات یافته اند و به خدمت سلطان باز گشته اند.

"دوره چهلتن" درباره آفرینش چهل تن از فرشتگان است که این عده از روز ازل برای راز داری آفریده شده اند و در قرن هشتم ? ارواح آنان در پیکره چهل تن تجلی کرده و آنان مردم را به یکتا پرستی و توحید دعوت کرده اند. این بخش از سرانجام دارای چهل بند سرود است که هر بند آنرا شاعری سروده ودر آن از ذات و صفات و جلال و جبروت حق تعالی توصیف شده است.

"دوره عابدین" شامل مناجاتها و راز و نیازهای عابدین جاف است که در آن نیز در مورد احوال ارواح صالحان و گناهکاران صحبت شده است.

"خرده سرانجام" نیز دارای یک رشته مطالب راجع به برگزاری جم و جوز شکستن و سر سپردن و نامگذاری کودک و ازدواج و غسل و تلقین میت میباشد که به نثر و نظم نوشته شده است.

علاوه بر? نامه سرانجام که ذکر شده? کتابهای دیگری از آغازین اهل حق به یادگار مانده که از سوی بزرگان و خواص اهل حق به نظم در آمده است.این کتابها عبارتند از : "دوره بهلول ?دوره بابا سرهنگ ? دوره شاه خوشین ? دوره بابا نااوس ? دوره بابا جلیل ? دوره پیرعالی ? دوره دامیار ? دوره شاه ویسقلی ? دفتر پردیور ? دفتر ساوا ?دیوان گوره ? زلال زلال ? کلام سید خاموش ? کلام ایل بگی ? کلام خان الماس ? کلام شاه تیمور بانیارانی ? کلام شیخ امیر ? کلام ذوالفقار ? کلام قاصد ? کلام نوروز ? کلام حیدری ? کلام درویشقلی ? کلام جناب ? کلام مجرم".

اشعار این کتابها به گویش گورانی تحت تاثیر لهجه های لکی و لری به اشعار ده هجائی و هشت هجائی سروده شده است. کلمه گورانی در اصل منصوب به گوران است و گوران نام یکی از طوایف مهم کرد? بین سنندج و کرمانشاه می باشد که بیشتر پیرو دین اهل حق میباشند.

لازم به ذکر است که نورعلی اللهی یکی از رهبران فرقه اهل حق که در اواخر عمر خود با تشکیل مکتب ساختگی از فرقه اهل حق جدا شده بود، بشکل مستقل و با وهمیات خود جامه ای نو بر تن فرقه خود نموده بود، به شدت به کتاب سرانجام تاخت و آن را کتبی پر اشتباه و ساختگی نامید و در مجالس خود مکرر به تمسخر مطالب این کتاب می پرداخته ، البته این توهین ها در جای جای کتاب آثار الحق که بعد از مرگ نورعلی و توسط بهرام الهی فرزند نورعلی الهی که هم اکنون در دامن سرویس های جاسوسی فرانسه در پاریس به سر می برد و رهبر کنونی فرقه ساختگی مکتب را عهده دار است منتشر گردیده مشاهده می شود.

 

نوشته شده در چهارشنبه 94/3/6ساعت 10:31 صبح توسط علی آبادانی نظرات ( ) |