برشور نويسي در باره فرقه اهل حق

بنام خداوند بخشنده و مهربان

با درود و ثناي بي حد و حصر بر حضرت محمّد صلي الله عليه و اله و سلم

نوشته اي که در پيش رو داريد به يکي از فرقه هاي دست ساز بشري که در قرون سوم هجري به بعد در جهان اسلام تشکيل شده و کم کم داراي شاخ و برگ زده ، پرداخته ايم. اين فرقه در گذشته نصيريه نام داشت ولي دراثر مرور زمان در هر منطقه اي نامي خاص به خود گرفت . اين فرقه در ايران در ابتدا يارسان ناميده شد که ترجمه فارسي همان نصيريه درزبان عربي است و کمکم به دلفان و عاقبت به اهل حق تغير نام دادند و علت اين تغيير نامها دقيقاً معلوم نيست اما به نظر مي رسد براي کاستن از فشارهاي اجتماعي در هر برهه از زمان مجبور مي شدند براي کاستن از اين فشارها اسمي جديد را براي خود انتخاب کنند و مدتي با اين شگرد فشارهاي مخالفين را از سر خود کم کنند .

اولين رهبر اهل حق

از لحاظ جغرافيايي محمد بن نصير نميري بصري متوفاي (279 ه.ق) که سر منشاء اين فرقه مي باشد در عراق بوده است ولي بعدها شاگردان او در ايران و سپس به سوريه رفتند و در اين بين ارتباط منطقه نصيريه نشين سوريه با ايران قطع نشد و بارها کوچ قبيله هابي اهل حق نشين از سوريه به مناطق لرنشين ايران صورت گرفت .

.بعد ازمحمد بن نصير نوبت به ابوعبدالله ... جنبلايي رسيد که مدتي در ايران عجم در منطقه جنبلاء که به نظر مي رسد همان گنبله باشد که اکنون در کنار کوه خانگرمز درحوالي تويسرکان بوده که مجاور روستاي اهل حق نشين قلقل مي باشد. بعد از ايشان نام خصيبي و بهلول ماهي و شاه خوشين را مي يايبيم . بعداز شاه خوشين نيزاز بابا ناووس نام مي برند . اما شخصيتت برتر اين فرقه بعد از محمد بن نصير سلطان اسحاق يا بابا اسحاق مي باشذد که در تاريخ موسس فرقه بابائيان مي تواند باشد .

خاندان هاي اهل حق

اگر سلطان اسحاق نبود فرقه اهل حق معلوم نبود چه شکلي به خود مي گرفت و آنچه مشخص است وي براي اين فرقه تشکيلاتي ريخت ومراسم خاصي ترتبي داد و خاندانها را ترتيب داد . هفتوانه از ابتکارات سلطان اسحاق مي باشد . اگرچه بعد ها از هفت فرقه به يازده فرقه اهل حق در ايران توسعه يافت . فرقه هاي موجود اهل حق در ايران عبارتند از :

?-شاه ابراهيمي-?- بابايادگاري?-خاموشي?- مير سور?-حاجي بابو عيسي ?- ذوالنوري?- عالي قلندري ?-سيد مصطفي ?- شاه حياسي ?? -آتش بيگي ??- باباحيدري

از نظر نورعلي الهي سه خاندان اخير در دوران بعد از سلطان اسحاق يعني در قرن ?? و ??هجري درست شده اند (برهان الحق ص ??)

از لحاظ اعتقادي اين فرقه بر دو اصل حلول و تناسخ استوار است وفرق تناسخ اهل حق با تناسخ هندوها در عدد1001بار چرخش ا رواح در ابدان متعد د است که درتناسخ مربوط اهل حق وجود دارد و در تناسخ هندي چنين محدوديتي وجود ندارد .